Zodra een dierbare overlijdt, handel je meestal op adrenaline en ben je vooral bezig met alle zaken rondom de uitvaart. Als mogelijk erfgenaam is één ding ook in die dagen al van wezenlijk belang.
Gedraag je nog niet als erfgenaam!
Een natuurlijke reactie kan zijn om iets dierbaars van de overledene mee te nemen kort na overlijden. Of om met een nog niet geblokkeerd bankpasje wat geld te pinnen van de rekening van de overledene. Dit soort handelingen wordt gezien als gedrag van een erfgenaam, waardoor je in feite de erfenis al hebt aanvaard. Dit betekent dan vervolgens weer dat je ook aansprakelijk kunt zijn voor eventuele schulden die voortvloeien uit de erfenis.
Ben je erfgenaam?
Allereerst moet vaststaan dat je erfgenaam bent. Dat klinkt logisch, maar dit is helaas niet altijd het geval. Daarom is het verstandig om eerst na te gaan of er een testament aanwezig is. Als dit het geval is, dan staat in het testament wie de erfgenamen zijn. In een testament staat ook wie mogelijk onterfd zijn. Mocht er geen testament zijn opgemaakt, dan zijn de erfgenamen bij wet bepaald. Dit heet het versterferfrecht. Niemand is dan onterfd.
Zodra vaststaat dat je erfgenaam bent, is het van belang dat je bepaalt wat je als erfgenaam gaat doen; de erfenis aanvaarden of verwerpen. Als je de erfenis wilt aanvaarden, heb je weer twee keuzes. Zuiver aanvaarden of beneficiair aanvaarden.
Uit de praktijk
Verrassing; zus blijkt enig erfgenaam bij opvragen testament
Na het overlijden van hun vader gaan broer en zus aan de slag met het leeghalen van het huis van hun vader. Ze willen het huis te koop zetten. Tijdens het leeghalen verdelen ze onderling een aantal spullen. Al hebben ze een testament ter beschikking, zus checkt voor de zekerheid via een notaris of er wellicht een testament van recentere datum is. Tot beider verbazing blijkt dit zo te zijn. En tot beider nog grotere verbazing blijkt de broer in het testament te zijn onterfd. Hij is niet langer erfgenaam en heeft helemaal geen recht op spullen. De zus is nu enig erfgenaam en moet alleen verder met het afwikkelen van de erfenis. Ze blokkeert en wil op dat moment haar erfenis verwerpen. Maar ze waren al aan de slag gegaan en daardoor is de erfenis al aanvaard…
Nog een verrassing; oud testament bepaalt anders dan verwacht
Een weduwnaar zonder kinderen woont samen met zijn nieuwe vriendin in haar huis. Als hij ernstig ziek is, vraagt hij zijn broer en zus de uitvaart te willen regelen en om vervolgens zijn erfenis af te wikkelen. Zij zijn immers zijn erfgenamen. Dat klopt, broer en zus zijn volgens de wet inderdaad de erfgenamen van de weduwnaar, indien er geen testament is. Broer en zus gaan aan de slag, maar lopen vast als de bank om een verklaring van erfrecht vraagt. Bij het opvragen van de verklaring van erfrecht, blijkt dat er een testament is, waarin een nichtje lang geleden benoemd is tot enig erfgenaam. Broer en zus staan nu buiten spel, het nichtje moet in actie komen en bepalen wat ze gaat doen.
SAMENGEVAT
Om zeker te weten of je erfgenaam bent, is het belangrijk om te achterhalen of er een testament is. In een testament staat wie de erfgenamen zijn. Is er geen testament opgesteld dan bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Als eenmaal vaststaat dat je erfgenaam bent, heb je de keuze om de erfenis te aanvaarden, beneficiair te aanvaarden of te verwerpen. Mocht je nog niet zeker weten of en hoe je de erfenis aanvaardt, dan is het belangrijk om je nog niet als erfgenaam te gedragen. Als erfgenaam ben je immers aansprakelijk voor eventuele schulden die voortvloeien uit de erfenis.