Aan wie je nalaat wordt bepaald door je burgerlijke staat en je bloedband. Als je getrouwd bent – of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan – ben je als partners automatisch ook erfgenamen van elkaar. Verder bepaalt de bloedband en adoptie aan wie je nalaat. Zolang je niets vastlegt.
Als je geen testament laat opstellen dan bepaalt de wet wie je erfgenamen zijn en voor welk deel. Aan hen laat je dan automatisch je bezittingen én schulden na.
De wet kent vier groepen erfgenamen
- Je echtgenoot tezamen met je eigen kinderen.
- Je ouders tezamen met je eventuele broers en zussen.
- Je grootouders met afstammelingen.
- Je overgrootouders met afstammelingen.
Als er in de eerste groep geen erfgenamen zijn, ga je kijken of er in de tweede groep erfgenamen zijn en zo verder. Alle erfgenamen zitten dus altijd in één en dezelfde groep. Maar stel dat één van je kinderen eerder is overleden dan jijzelf én hij of zij had kinderen. Dan worden je kleinkinderen gezamenlijk erfgenaam voor het deel van je overleden kind. Dit heet plaatsvervulling.
Wie erven niet volgens de wet
- Je partner waarmee je ongehuwd of niet als partner geregistreerd samenwoont.
- Je zwagers, schoonzussen en aangetrouwde kinderen.
- Je stiefkinderen.
- Niet-erkende of buitenechtelijk kinderen.
Dus mocht je aan iemand anders willen nalaten dan de wet bepaalt, zul je een testament moeten laten opstellen. Ook als je eventueel één of meerdere van je kinderen wilt onterven. Je kunt zelfs je echtgenoot onterven.
Wat betekent dit in de praktijk?
Je bent:
- Alleenstaand of samenwonend zonder kinderen
- Erfgenamen; ouders, (half)broers, (half)zussen of verdere familieleden
- Alleenstaand of samenwonend met kinderen
- Erfgenamen; alleen je kinderen
- Getrouwd zonder kinderen
- Erfgenaam; alleen je partner
- Getrouwd met kinderen
- Erfgenamen; je partner en je kinderen
- Samenwonend met kinderen uit eerdere relatie
- Erfgenamen; alleen je eigen kinderen
- Hertrouwd met kinderen uit eerdere relatie
- Erfgenamen; partner/stiefouder en je eigen kinderen
Noot:
Bovenstaande weergave is een vereenvoudigde weergave om de meest voorkomende situaties overzichtelijk weer te geven. Het geeft een idee van de link tussen je burgerlijke staat en je erfgenamen. Daar waar “getrouwd” staat, kun je ook “geregistreerd partnerschap” neerzetten. De link is hetzelfde.